“ვფიქრობ, საკმარისად არ არის დამკვიდრებული ჩვენს საზოგადოებაში ის, რომ ქალი და კაცი თანასწორები არიან და არსებობს ისევ ძველი შეხედულება, თითქოს კაცი ქალზე მაღლა დგას ან პირიქით. მინდა, ამ ყველაფრის [შეცვლაში] ჩემი წვლილი შევიტანო და ხელი შევუწყო იმ აზრის განვითარებას, რომ ყველანი თანასწორები ვართ” - ამბობს 16 წლის მიშო დვალიშვილი, ქალაქ რუსთავიდან.
მიშომ, თანატოლებთან ერთად, გაეროს მოსახლეობის ფონდის (UNFPA) საქართველოს ოფისისა და დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელის პარტნიორობით ორგანიზებულ 5-დღიან ტრენინგში “ახალგაზრდები სოციალური ცვლილებებისთვის” მიიღო მონაწილეობა. ამ ინიციატივას UNFPA 2020 წლიდან ახორციელებს საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში, ევროკავშირის მხარდაჭერით.
“მინდა ხალხმა გაიაზროს, რომ არავის აქვს უფლება, ვინმეს რაიმე გაუკონტროლოს [სქესის ნიშნით], რადგან ყველა არის თავისუფალი ჩვენს საზოგადოებაში… ყველა უნდა ვიყოთ თანასწორები” - ამბობს მიშო და დასძენს, რომ სურს, თავისი წვლილი შეიტანოს საზოგადოებაში გავრცელებული დისკრიმინაციული ნორმების მიმართ და თანამოქალაქეებში კრიტიკული აზროვნება განავითაროს.
2019 წლის მონაცემებით, საქართველოს მოსახლეობის 18.5%-ს 15-29 წლის ახალგაზრდები შეადგენენ. გაეროს მოსახლეობის ფონდის ერთ-ერთი მთავარი მიზანი იმ მოზარდებისა და ახალგაზრდების მხარდაჭერაა, რომელთაც საკუთარ თემებში ცვლილებების მოხდენა, ფართოდ ფესვგადგმულ სტერეოტიპებთან ბრძოლა და აქტიურ საზოგადოებრივ ცხოვრებაში ჩართვა სურთ. ამ მიზანს ემსახურება ინიციატივა “ახალგაზრდები სოციალური ცვლილებებისთვის”.
“მე ვიცნობ ადამიანებს, რომლებიც ჯერ კიდევ განასხვავებენ გოგოს და ბიჭს. მაგალითად, გოგოს ეუბნებიან, რომ ე.წ. “გოგური” პროფესია აირჩიოს, ბიჭს კი - ე.წ. “ბიჭური”. სკოლაშიც, უმეტესწილად გოგოსგან მოითხოვენ, იყოს მოწესრიგებული და მშვიდი, და ბიჭისგან - თამამი და ლიდერული. [ეს რომ შეიცვალოს] საჭიროა ცნობიერების ამაღლება, განათლების მიცემა და გააზრება, რომ ეს ასე არ არის და ასე არ უნდა იყოს” - ამბობს 15 წლის თამარ ბოლქვაძე და მიიჩნევს, რომ ცვლილებების მოსახდენად, ყველა თაობასთან საუბარი მნიშვნელოვანია.
ამ აზრს 16 წლის მარიამ ქრისტესიაშვილიც ეთანხმება. მისი თქმით, ბევრი საკითხია, რასაც მასზე უფროსი ადამიანები ვერ უღრმავდებიან და უჭირთ, აღიქვან, რომ მათზე უმცროს თაობებს, შესაძლოა, განსხვავებული აზრი ჰქონდეთ.
“ტრენინგში მონაწილეობით, მსურს, ცნობიერება ავიმაღლო გენდერულ თანასწორობასა და [ამ თემის] ადვოკატირებაში. არანაკლებ მნიშვნელოვანია ახალი მეგობრების შეძენა, საკუთარი თავის განვითარება და თავდაჯერების ამაღლება” - ამბობს ის.
UNFPA-ის ინიციატივა სწორედ ისეთ ახალგაზრდებს აერთიანებს, ვისაც სჯერა თანასოწორობის, იბრძვის მავნე სოციალური ნორმების წინააღმდეგ და არ უშინდება წინააღმდეგობებს ცვლილებებისკენ მიმავალ გზაზე. UNFPA-ს და დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელის მხარდაჭერით, ახალგაზრდები იღრმავებენ ცოდნას, იუმჯობესებენ უნარ-ჩვევებს, ერთმანეთს უზიარებენ იდეებს და თავად ხდებიან ცვლილებების ინიციატორები საკუთარ თემში.
15 წლის ანა მარგალიტაძეს სჯერა, რომ ხალგაზრდებში ცნობიერების ამაღლება მნიშვნელოვანია სტერეოტიპებთან გასამკლავებლად და თანატოლებს მოუწოდებს, იბრძოლონ თავიანთი უფლებებისთვის და თუ დისკრიმინაციის ან რაიმე სახის ძალადობის შემსწრეები გახდებიან, იცოდნენ, რომ მათ გვერდით ის ხალხია, ვისაც მათი ამბავი აინტერსებთ.
16 წლის თეკლა თვალიაშვილიც მიიჩნევს, რომ ახალგარზდების ჩართულობით უკეთესობისკენ ცვლილება შესაძლებელია:
“ჩემს თანატოლებს ვეტყოდი რომ არ შეეშინდეთ ხმის ამაღლების. ჩვენ გვინდა, უკეთესი საქართველო დავუტოვოთ შემდეგ თაობებს.”
გაეროს მოსახლეობის ფონდი საქართველოსა და მთელ მსოფლიოში მუშაობს მოზარდებთან და ახალგაზრდებთან, რათა შექმნას ისეთი სამყარო, სადაც ყველა ახალგაზრდის პოტენციალი სრულად რეალიზებულია, რისი მიღწევაც უშუალოდ მათი ჩართულობითა და გაძლიერებით არის შესაძლებელი.
პროფესიით ფსიქოლოგი ლიამან მემედოვა, ტრენინგის ერთ-ერთი ფასილიტატორი, აღნიშნავს რომ ინიციატივის “ახალგაზრდები სოციალური ცვლილებებისთვის” მიზანია, ახალგაზრდები გახდნენ იმ იდეის თანაავტორები, რასაც გენდერული თანასწორობა ემსახურება.
“სამწუხაროდ დღესაც კი ძალიან ბევრ ადამიანს არასწორად ესმის გენდერული თანასწორობის არსი. ზოგს ჰგონია რომ ეს გულისხმობს მხოლოდ ქალების გაძლიერებას, კაცების დაჩაგვრას, და ა.შ. რეალურად, ძალიან მარტივი პრინციპი აქვს გენდერულ თანასწორობას - ეს არის ადამიანის უფლებების დაცვა… გენდერული თანასწორობის მთლიანი არსი არის ის, რომ ვიყოთ თანასწორები… შევძლოთ ერთმანეთის პატივისცემა, ერთმანეთის გაგება, ერთმანეთის მიღება და, რაც მთავარია, შევქმნათ გარემო, სადაც არავინ იჩაგრება” - ამბობს ის.
ლიამანს სჯერა, რომ “ყველაზე მთავარი, რაც მოზარდებს და ახალგაზრდებს აქვთ და რაც ჩვენ, დიდებმა უნდა ვისწავლოთ მათგან, არის ცნობისმოყვარეობა:
“მე მგონია, რომ როცა ადამიანი არის ცნობისმოყვარე, სვამს კითხვებს, არის ინფორმირებული და ღია, ავტომატურად ხდება აქტიური მოქალაქე და ცდილობს შეცვალოს ის თემი და ის გარემო, რაც შეიძლება ბევრად უკეთესი გახდეს მისი ჩართულობით”.
ინიციტივა "ახალგაზრდები სოციალური ცვლილებებისთვის" ნაწილია პროგრამისა “გენდერული თანასწორობისთვის საქართველოში” ფარგლებში, რომელსაც აფინანსებს ევროკავშირი და ერთობლივად ხორციელდება გაეროს ქალთა ორგანიზაციის (UN Women) და გაეროს მოსახლეობის ფონდის (UNFPA) მიერ.
